FOTO'S UIT DE WIERSHOECK- EN SCHOOLTUIN (101)

Er zijn veel verschillende soorten wespen. De sterk op elkaar lijkende, geelzwart gestreepte gewone wesp en de Duitse wesp behoren tot de onderfamilie van de papierwespen. Tot deze onderfamilie behoren wereldwijd 61 soorten, waarvan er 11 in Midden-Europa voorkomen. De naam is te danken aan het papierachtige materiaal waarvan het nest wordt gemaakt. De wespen schrapen houtvezels van o.a. bomen en vermengen dat met het speeksel tot een papje. Het zijn sociale wespen, ze vormen een volk met een koningin en een aantal werksters. Een volk leeft maar één jaar en sterft (met uitzondering van de koningin) aan het begin van de winter zodra het gaat vriezen. Aan het eind van de zomer, in augustus of september, worden er uit enkele tientallen bevruchte eitjes koninginnen en uit onbevruchte eitjes mannetjes geboren. De koninginnelarven krijgen speciaal hormoonrijk voedsel waardoor uit gewoon bevruchte eitjes koninginnen ontstaan. Dit hormoon wordt door speciale klieren in de kop van de werksters gemaakt. De mannetjes zijn 15 mm lang en hebben langere antennes dan de werksters. Ze sterven vrijwel direct na de paring. Na paring met meerdere mannetjes overwinteren de jonge koninginnen in scheuren, vermolmd hout, onder de schors van een boom, onder mos of op andere beschutte plaatsen, zoals in schuren, muurholten, spouwmuren of onder een dak. De koningin kan in haar winterslaap probleemloos bevriezen en ontwaakt pas als zij boven een bepaalde temperatuur komt die pas in het voorjaar wordt bereikt. In het voorjaar bouwt de jonge koningin een nieuw nest. De tamelijk grote wespen (20 mm) die in het vroege voorjaar te zien zijn, zijn dus altijd jonge koninginnen. Deze koninginnen voeden zich in het begin met nectar, en stuifmeel en indien aanwezig ook honingdauw. Ze bouwt de eerste vijf tot tien cellen van het nest zelf en legt in iedere cel een bevrucht eitje. Het sperma van meerdere mannetjes dat nodig is voor de bevruchting heeft de jonge koningin vanaf de paring meegedragen. Omdat de koningin eitjes produceert, is de legboor in de plaats gekomen van de angel. De gifblaas is verworden tot opslagplaats van het sperma. Dit zijn ook de redenen dat een koningin geen mogelijkheid heeft tot steken.

Uit de door de koningin gelegde eitjes komen larven, die na 1-2 weken verpoppen en weer 1-2 later worden de volwassen wespen geboren. Het zijn werksters, zij gaan voedsel zoeken en bouwen het nest verder uit. De koningin verlaat nu het nest niet meer en legt alleen nog maar eitjes.
Tijdens de excursie zagen we deze wespenkoningin van de gewone wesp. Het duidelijkste verschil in uiterlijk van de gewone wesp en de Duitse wesp is de tekening op de kop. De gewone wesp heeft aan de voorzijde van de kop een verticale streep die aan de onderzijde is verbreed waardoor het geheel een ankerachtige vorm krijgt. De Duitse wesp heeft meestal drie stippen aan de voorzijde van de kop, die soms echter ontbreken.
(Bron: Wikipedia, de vrije encyclopedie)

Foto + tekst: Luit Staghouwer