Dit fraaie insect is een wespbij. Wespbijen vormen in
Nederland het grootste geslacht van parasitaire bijen. In Nederland komen 48
soorten wespbijen voor.
Wespbijen lijken eigenlijk meer op wespen dan op bijen. Ze
zijn nauwelijks behaard en hebben opvallende kleurpatronen. Ze danken hun naam
aan het feit dat veel soorten geelzwart van kleur zijn en daardoor veel op
wespen lijken. Maar er zijn ook soorten die rood, roodzwart of roodgeel van
kleur zijn. Daarnaast zijn er soorten met ivoorwitte vlekken in plaats van
gele. Bovendien is de kleur in veel gevallen variabel.
Wespbijen zijn zogenaamde cleptoparasieten
(broedparasieten), ook wel koekoeksbijen genoemd.
In plaats van zelf een nest te bouwen en een voedselvoorraad
aan te leggen, profiteren ze van het werk van andere bijen. Vanwege zijn
parasitaire leefwijze hoeft de wespbij geen stuifmeelpollen te verzamelen. De
daarvoor benodigde middelen (korfjes aan de achterpoten of extra beharing)
ontbreken dan ook.
De wetenschappelijke naam Nomada betekent: zwerver. Deze naam danken de wespbijen aan het
feit dat de vrouwtjes vaak laag over de grond vliegen, rondzwervend en zoekend
naar nestplaatsen van een andere soort bij (vaak een zandbijensoort). Op
onbewaakte ogenblikken, wanneer de “bij des huizes” even op stap is, dringt het
wesbijvrouwtje het nest binnen om deze te inspecteren. Als blijkt dat er al een
voedselvoorraad (stuifmeel) is aangelegd door de gastvrouw, dan legt de wespbij
daar snel een ei van zichzelf op. Meestal legt het wespbijvrouwtje twee eieren
per broedcel. De eitjes komen na ongeveer een week uit. De pas uitgekomen larve
gaat eerst op zoek naar het andere Nomada-eitje
en vernietigt dat. Het wordt echter niet opgegeten. Vervolgens gaat de larve
naar het ei van de gastvrouw en voedt zich daar mee. Pas daarna gaat de larve
eten van de opgeslagen stuifmeelvoorraad. Gedurende deze periode vervelt de
larve enkele keren. De gehele ontwikkeling van ei tot volwassen wespbij duurt
een paar weken. Niet alleen de kleur bij wespbijen is variabel, ook de grootte.
Het laatste is afhankelijk van de door de gastvrouw aangelegde voedselvoorraad.
Wespbijen (en hun larven) eten geen vlees, zoals wespen, maar gewoon stuifmeel
en nectar, het zijn immers bijen.
Wespbijen hebben zelf geen vaste woon- of verblijfplaats. ’s
Nachts slapen ze verborgen in bloemen, of ze bijten zich vast aan plantendelen
zoals stengels en bladeren.
In de afgelopen jaren is het aantal soorten in Nederland
toegenomen. Een verdere toename lijkt door de klimaatsverandering aannemelijk.
De wespbij op de foto lijkt op de volgende soorten:
smalbandwespbij, geelzwarte wespbij, roodharige wespbij, donkere wespbij en
kortsprietwespbij. Het zal waarschijnlijk een van de eerste twee zijn, de
andere drie schijnen in onze omgeving niet voor te komen.
Kijk voor foto’s van de diverse soorten wespbijen eventueel
op:
Ik las dit artikel vanmorgen al en reageer nu toch even.
BeantwoordenVerwijderenvolgens mij zag ik vanmorgen "mijn"eerste wesp van dit jaar in mijn tuin.
ik neem maar aan dat het een "gewone" wesp was want jee o jee, wat veel soorten en namen las ik hierboven.
gr. Therèse