FOTO'S UIT DE WIERSHOECK-EN SCHOOLTUIN (188)

Toen ik afgelopen dinsdag op De Wiershoeck kwam ging ik direct naar de jonge kastanjeboom waarop we de vorige week de eitjes van een wants hadden gezien (links). Wantsen leggen hun eitjes vaak in mooie groepjes bij elkaar. Schijnbaar heeft dit vrouwtje haast gehad, want de eitjes zijn nogal slordig op het blad afgezet.

Ik was benieuwd hoe de eitjes er nu, een week later, uit zouden zien. Ik had om de steel van het betreffende blad een strootje gebonden en kon daardoor het blad zonder veel moeite terug vinden. Tot mijn verrassing zag ik dat de jonge wantsen al uit hun ei waren gekropen, maar ze zaten nog gezellig met zijn allen bij elkaar op de lege eitjes.

Jonge wantsen (nimfen) zijn als ze uit het ei komen ongevleugeld en de vleugels groeien in de loop van een aantal vervellingen tot het volwassen formaat uit: wantsen hebben een onvolledige gedaanteverwisseling. Dit betekent dat bij de gedaanteverwisseling het stadium “pop” ontbreekt. Een nimf ziet er meestal al hetzelfde uit als een imago (volwassen insect), maar mist altijd de vleugels. Bij sommige soorten hebben de nimfen felle kleuren als rood en geel om vijanden af te schrikken. Onder de wantsen zijn enkele soorten die een vorm van broedzorg kennen, waarbij de ouders de eitjes of nimfen beschermen, soms zelfs elkaars nimfen wat uitzonderlijk is bij insecten.

De in Nederland voorkomende soorten zijn van enige millimeters tot ca 1,5 centimeter lang, een uitschieter is de zeer smalle en tot 4 cm lange staafwants die lijkt op een wandelende tak. Sommige soorten wantsen kunnen pijnlijk steken met hun steeksnuit als ze worden opgepakt, zoals de bootsmannetjes. De zwemwants kan met zijn voorste potenpaar wondjes veroorzaken. Veel soorten kunnen ook als afweer een onaangename doordringende geur verspreiden. De groene stinkwants heeft aan deze eigenschap zelfs zijn naam te danken. Het was ook een groene stinkwants die de eitjes op dit kastanjeblad heeft afgezet.  

De groene stinkwants produceert tot ongeveer 100 eitjes in totaal die in meerdere regelmatige clusters van enkele tientallen eitjes worden afgezet. De groepjes doen qua structuur denken aan een hexagonale stapeling omdat de eieren dicht in tegen elkaar liggende rijen worden afgezet (een zeshoek of hexagoon is een figuur met zes hoeken en zes zijden). De eitjes zijn groen van kleur en worden tegen de bladeren van een voedselplant gelijmd, de eieren zijn rond van vorm vanaf de bovenzijde bezien en enigszins tonvormig in de breedte. Het embryonale stadium duurt ongeveer 15 tot 21 dagen.

Als de zich in het ei ontwikkelende embryo's bijna zijn volgroeid, worden de oogjes zichtbaar als kleine rode stippen en tevens verschijnt een donker driehoekje aan de bovenzijde van ieder ei waarmee de nimf het ei zal openen. De bovenzijde van het ei bestaat uit een aparte structuur en fungeert als een soort deksel waardoor de nimf uit het ei kan kruipen. De rand van dit dekseltje is voorzien van witte haartjes.

De net uit het ei gekropen nimfen zijn enkele millimeters lang, hebben een zeer gedrongen bouw en zijn roodachtig van kleur. Ze vervellen al snel waarna ze deels groen worden en al iets op de volwassen dieren lijken. De nimf van de groene stinkwants doorloopt vijf stadia, die de instar worden genoemd en de overgang tussen de verschillende instar wordt steeds begrensd door een vervelling. Opmerkelijk is hierbij dat ieder nimfstadium zowel een eigen bouw als ook een eigen kleurpatroon kent. De jonge nimfen hebben zwarte poten en ook andere delen van het lichaam zijn zwart, bij iedere verveling krijgt de nimf meer groene kleuren.

(info: Wikipedia) 

Foto + tekst: Luit Staghouwer