Ik snap er niks van. Een column over columns, columnisten en lezers
Columns schrijven voor een nieuwssite is toch echt wat anders dan het schrijven van coachings-verhalen in een blog zoals ik dat jaren gedaan heb (die vind je hier). Dat merkte ik aan de reacties van een aantal lezers. Mijn eerste column voor Beijumnieuws kwam bij sommigen niet helemaal over. Daarom nu een column over de columnist Jan en zijn column ‘Jan en Alleman’.
Ik snap er niks van
‘Wat bedoelt u hiermee? ik snap er niks van, hebt u covid?’, vraagt Carla en Anonymus reageert met ‘Snapt u wel dat niet iedereen uw hersenspinsels begrijpt?’ Eh, ja hoor dat snap ik wel. En het maakt me heel erg nieuwsgierig naar Anonymus.
Tsja, een column is meer dan een mening over het één of het ander. Sommige columnisten vinden het fijn om de boel een beetje op scherp te zetten. Deze stukjesschrijvers zijn vaak niet mis te verstaan. Het is meestal volstrekt duidelijk wat ze denken, het is immers hun doel om jou uit je comfortabele bubbel te halen: nadenken zúl je!
Lezer bij de les
De columnist ziet van alles, vindt daar wat van en schrijft erover. Het belangrijkste doel van hun stukje is de lezer bij de les te houden. Ze willen die lezer in beweging krijgen. Die moet gaan nadenken over vaccineren, coronapaspoort, de opwarming van de aarde, vlees eten, vliegen, immigratie; over teveel van het één en te weinig van het andere. Ze hopen op een pittige polemiek (pennenstrijd, een wedstrijd met woorden, herrie in de tent).
En ik begrijp ze wel (meestal): er is ook heel veel om over na te denken, om je druk of zelfs kwaad om te maken, om keuzes te maken. De wereld is werkelijk verre van ideaal en soms lijkt ze steeds gekker te worden. We kunnen echt nog wel een tandje bijzetten om het niet alleen voor onszelf, maar voor iedereen op deze waardevolle aarde een stuk beter te maken. Als dát het doel is van de columnist die houdt van heibel, dan mag hij of zij van mij helemaal losgaan.
Bewogen stilstand
Jammer genoeg werkt het zo niet. De meningen worden juist scherper, mensen drijven verder uit elkaar. Ze raken letterlijk en figuurlijk steeds verder weg van de ander. We hotsebotsen door het leven en raken de weg naar elkaar steeds meer kwijt. De columnist wil beweging, maar veroorzaakt vaak niet meer dan een bewogen stilstand. Vanuit onze eigen comfortabele positie lekker roeptoeteren naar de ander en weer verder met je eigen kleine leventje. Er verandert hélémáál niks.
Eigenlijk doe ik in dit stukje precies hetzelfde als mijn vakbroeders en zusters. Lekker commentaar leveren en straks in mijn luie stoel afwachten wat er allemaal teruggeroepen wordt. Ik kán het wel … Ook al kun je het wel, dan betekent dat lang niet altijd dat je het ook wilt of moet doen. Toch?
Miniatuurtjes; de mens achter het verhaal
Ik schrijf anders. Je zou kunnen zeggen dat ik probeer om met woorden kleine miniatuurtjes te schilderen. Ik zie iets, hoor iets, voel iets, probeer te luisteren naar het verhaal, naar wat er echt gezegd wordt, naar wat er werkelijk gebeurt. Ik ben geïnteresseerd in de mens achter het verhaal. Meestal gaat dat niet over ver-van-m’n-bedshow meningen, maar gewoon over het alledaagse. Het zijn eerder gevoelens dan meningen die je terugvindt in mijn stukjes. Om dat te beschrijven gebruik ik gevoelswoorden en metaforen (beeldspraak).
Zoveel manieren
Wanneer je zo’n stukje van me leest kan het zijn dat je denkt: wat zegt hij nou eigenlijk? Net zoals je dat kunt hebben bij een schilderij dat je voor het eerst ziet: ‘wat zie ik nou precies?’ en lang niet altijd zie jij hetzelfde als wat de schilder bedoelde uit te drukken. En dat is precies wat ik daar zo mooi aan vind. Er zijn net zoveel manieren om naar het leven te kijken en om het bestaan te begrijpen als dat er mensen zijn op deze wereld.
Stilstaan
Mij helpt het om stil te staan, de tijd te nemen, te voelen en vragen te stellen bij wat ik zie, hoor of lees. Soms snap ik het, dan vind ik antwoorden, soms begrijp ik het niet en komen er nieuwe vragen. En dat is óók goed. Snap je?
Groet'n Jan Wedema
Geachte heer Wedema, in uw eerst bijdrage vertelde u dat het niet de bedoeling van een column is om op reacties van lezers te reageren. Nu zet u ze in het zonnetje. Waarom deze inconsequentie?
BeantwoordenVerwijderenIn mijn tijd als columnist voor de Beijumblog heb ik wel eens uitgelegd waarom ik -normaal gesproken- niet op anonieme reacties reageer. In het kort kwam het er op neer dat ik niet wil strijden met iemand die geen open vizier heeft: ik wil zijn/haar gezicht/ogen/mond (figuurlijk) kunnen zien. Heet je Piet, of misschien Marie? En wie het vizier dicht houdt verbergt zichzelf in de al te gemakkelijke, in mijn ogen wat laffe anonimiteit. Zo ook Anoniem van hierboven.
BeantwoordenVerwijderenMaar goed: uitzonderingen op de regel mogen er ook zijn. En zo wil ik als reactie op het vorenstaande melden dat het me 100 x liever is wanneer iemand in het openbaar wikt en weegt, twijfelt, niet altijd consequent overkomt (of hij het al dan niet is, is een andere zaak) - 100 x liever dan diegene, die met stelligheid zijn of haar oordeel klaar heeft. En dan ook nog eens lekker gaat zitten jennen, zoals deze Anoniem. Enfin: hij/zij zal wel weer een oordeel klaar hebben liggen, ook over deze bijdrage van een ex-Beijumer die met genoegen de columns van Jan W. leest en ook diens bijdragen in zijn particuliere blog de moeite waard vindt.
Goedemorgen Han,
BeantwoordenVerwijderenZo ken ik je Han! Heldere reactie. Wat een eer om een reactie van de columnist in ruste te krijgen ;-)
Laat me duidelijk zijn: ook ik hou van open vizier en 'je laten kennen'. Misschien is dat ook wel de kern van mijn soms nogal fenomenologische stukjes. Dicht op de huid; dit ben ik, dit zijn wij. Waarom zou je al wat heel gewoon menselijk is willen verstoppen? Juist door ons te laten kennen komen we echt in contact met de ander.
Geachte heer (zal toch geen mevrouw zijn...?) Anoniem,
'Geachte', schept toch afstand merk ik. Zou dat ook komen door uw naam: Anoniem? Ik ken u niet. En met wie-we-niet-kennen is het moeilijk contact maken.
Anders dan zoals Han het beleeft, voel ik me niet gejend door u. Hooguit enige verbazing en verwondering. Het maakt me nieuwsgierig. Het zorgt voor vragen. Waarom neemt iemand de moeite om te reageren wanneer je geen echt contact wilt? Jammer, gemiste kans.
En oh ja, u maakt me nieuwsgierig, naar u (!) en naar wat ik gezegd zou hebben over lezers. Heb het even teruggelezen en kan niets vinden van die strekking. Je zou kunnen zeggen dat ik niets liever doe dan 'lezers in het zonnetje zetten'. De verhalen gaan immers over u en mij.
En als oefening voor mezelf (en wellicht ook voor u) de volgende vraag: waar staat dat we niet inconsequent mogen zijn? Van wie is die wet, deze regel? Daar ga ik eens over nadenken.
Han en geachte heer Anoniem, ik groet u.
Jan Wedema
Dat eeuwige gejank over anonieme reageerder s. Als je niet wilt dat iemand anoniem reageert op wat je schrijft dan moet je niet iets schrijven op een platform waarbij dat expliciet mogelijk is.
BeantwoordenVerwijderenHet is hier best gezellig, en zolang er niet gescholden en beledigd wordt, lijken me de reacties aanvaardbaar. Laat me even bemiddelen...zwaar woord, het gaat nergens over. het kan zijn dat de eerste anoniem meent scherp uit de hoek te komen....in de eerste (gewaardeerde) bijdrage van Jan lees ik: ....en (een columnist; JF) raakt niet ondersteboven van de mening van zijn lezers. Ik vermoed dat de reactie van A daar op duidt. Ondersteboven heb ik de columnist zeker nog niet meegemaakt, maar waarom hij niet op reacties van lezers zou mogen reageren, is me een raadsel. Al vermoed ik dat A het inconsequent vind als Jan toch ingaat op een reactie (van een lezer).
BeantwoordenVerwijderenGefeliciteerd Jan, echt, je weet (onbedoeld?) mensen te raken, te prikkelen. Dat er scherpe en attente lezers zijn, met naam of anoniem, is toch toe te juichen? Mensen lezen vaak hun eigen verhaal, ook via een column, eigen triggers, beelden, overtuigingen, interpretaties...Continue the good work!!
Hoi Johan, dank voor de felicitaties ;-). Ik probeer (bedoeld dus) te raken en te prikkelen. Fijn dat dat overkomt.
BeantwoordenVerwijderen