woensdag 3 april 2019

d' OLLE GRIEZE LEEFT AL LANG, HOERA, HOERA (5; slot)


Werd de eerste steen voor de huidige Martinitoren op 25 maart 1469 gelegd, dan betekent dat nog niet dat we op 25 maart 2019 exact de 550e verjaardag daarvan vieren.

Met data uit de Middeleeuwen is er namelijk altijd ‘gedonder’. We rekenden toen nog volgens een andere kalender, die nog uit de tijd van Julius Caesar stamde (dus nog van voor het begin van onze jaartelling). Die Juliaanse kalender was minder precies dan we met ons allen wilden, zodat we zo’n 1500 jaar na Caesar al niet echt meer synchroon (gelijktijdig) met het zonnejaar leefden

 Paus Gregorius besloot dan ook om een nieuwe kalender in te stellen, die heel veel preciezer was.
Het gaat te ver om hier uit te leggen hoe die Gregoriaanse kalender nu werkte, maar bij de invoering ervan werd er een flink aantal dagen ‘geschrapt’ en gingen we ineens elf dagen vooruit. In Groningen gebeurde dat in 1583 (dus ruim honderd jaar nadat de eerste steen van de toren gelegd werd), maar elf jaar later keerde de stad weer terug naar de Juliaanse kalender…een beetje een vreemde ‘move’, vind ik. En pas aan begin van het nieuwe jaar van 1700 pasten die eigenwijze Stadjers zich eindelijk aan aan de nieuwe tijd, en werd de Gregoriaanse kalender definitief ingevoerd.

Dat betekent dat je bij data in een ver verleden altijd rekening moet houden met verschuivingen, die je officieel op andere dagen een feestje laten vieren. De 25e maart 1469 (volgens de Juliaanse kalender) is volgens de Gregoriaanse kalender dus 3 april. En eigenlijk zouden we dus anno 2019 op die 3e april een feestje moeten bouwen op de Martinitoren, maar dan zonder brandende vaten vol pek…zoals in 1577. 

Han Borg

(Zie aflevering vier met links naar eerdere afleveringen)

Geen opmerkingen: