TAPETUM LUCIDUM IN DE MUNSTERHEERD

Een paar dagen geleden trof ik deze twee poezen of katten in de Munsterheerd. Het was omstreeks middernacht en de camera produceerde een flits tijdens het fotograferen van de beestjes. Thuisgekomen verbaasde ik me over de gele kleur die vanaf de ogen van het ene huisdier reflecteerde, en de groene kleur die vanaf de ogen van de ander kwam. Aan fotografe Atsje Straatsma, om 18:00 uur weer een Beijumskap, vroeg ik of ze wist wat dit te betekenen had. Ze mailde deze link door:

Het tapetum lucidum (Latijn voor tapijt van licht) is een lichtreflecterende laag van cellen direct achter of soms in het netvlies (retina) die het oog in staat stelt beter te zien in het donker.

Het tapetum lucidum kan bestaan uit meerdere laagjes van kleine, dunne en platte cellen die door de aanwezigheid van onder andere guaninekristallen tussen de lamina vasculosa en de lamina choroidocappilaris van de choroideus van het oog, een spiegelende werking hebben. Dit wordt een tapetum cellulosum genoemd. Dit komt voor bij de carnivoren.
Een andere vorm van tapetum is het tapetum fibrosum. Dit zijn in plaats van cellen bindweefselvezels die voor de reflecterende werking zorgen. Door de reflectie wordt de hoeveelheid licht die op het netvlies valt groter waardoor een beter beeld ontstaat. Door interferentie wordt het beeld echter waziger.
Het tapetum lucidum komt alleen voor bij gewervelde dieren die 's nachts actief zijn, het bekendste voorbeeld is de huiskat, maar ook herten, runderen, honden, sommige vleermuizen, alle krokodilachtigen en sommige dolfijnen hebben een tapetum lucidum. Het veroorzaakt bij deze dieren de oplichtende blauwe, groene, roze of gele ogen als deze in het donker worden beschenen.