De afgelopen weken heb ik regelmatig verschillende soorten
juffertjes gezien op de tuinen van De Wiershoeck en de Kinderwerktuin, maar van
de grotere echte libellen zag ik tot afgelopen dinsdag alleen nog maar het
vrouwtje platbuik. De libel die ik dit keer zag lijkt wel een beetje op het
vrouwtje van de platbuik, maar hij / zij is duidelijk slanker en helderder van
kleur. Het is de gewone oeverlibel, dat is de grootste en meest algemene
oeverlibel. Deze libel is 44 tot 50 millimeter groot. Het gezicht is geel tot
bruin. Het achterlijf is pijlvormig: het begint breed, eindigt in een punt en
heeft rechte zijkanten. De spanwijdte van de vleugels is 70-80 mm. De
pterostigma’s (dat zijn de “vlekjes” in de vleugels) zijn zwart. Volwassen,
uitgekleurde mannetjes hebben een blauwberijpt achterlijf met een duidelijke
zwarte punt. Aan de buitenranden van de segmenten staan gele streepjes, die bij
oude mannetjes verdwijnen onder nog meer blauwe berijping. Het borststuk is
bruin, zonder blauwe berijping. Het is
dus duidelijk geen volwassen mannetje.
Vrouwtjes zien eruit als de libel op de foto, de grondkleur
van het lichaam (zowel achterlijf als borststuk en gezicht) is geel. Op de
bovenkant van het achterlichaam lopen 2 evenwijdige zwarte lengtestrepen die op
de segmentranden met elkaar verbonden zijn. Jonge vrouwtjes zijn iets lichter
van kleur dan de iets oudere exemplaren. Het
zou dus best een vrouwtje kunnen zijn.
Maar….. jonge mannetjes die nog geen berijping op het
achterlijf hebben, zien eruit als vrouwtjes.
Met andere woorden: Ik
heb geen idee of het een mannetje of een vrouwtje is.
De libel zat op een korte bamboestok en hield de omgeving
goed in de gaten. Ik benaderde hem / haar voorzichtig en kon een paar foto’s
maken. Maar plotseling vloog hij / zij weg om even later terug te keren met een
prooi in de bek. De libel had een dansvlieg gevangen en begon die, na terugkeer
op de bamboestok, op te eten. Op de foto is een poot en een vleugel van de
vlieg te zien.
De gewone oeverlibel is een in ons land zeer algemeen
voorkomende soort bij allerlei stilstaande en zwak stromende wateren, liefst op
plaatsen met kale oevers. De libel vliegt van begin mei tot eind september, met
de hoogste aantallen in juni, juli en de eerste helft van augustus.
Geslachtsrijpe mannetjes houden de wacht vanaf warme zitplaatsen langs de
waterkant. Vaak zijn dit kale stukken grond, boomstronken, enz. Vanaf deze
zitplaatsen maken ze vluchten laag over het water, waarbij andere mannetjes
worden verjaagd en vrouwtjes worden gegrepen voor de paring. Na
de paring zet het vrouwtje haar eitjes af door vliegend met de achterlijfspunt
op het wateroppervlak te tikken. Het mannetje vliegt meestal dicht bij haar in
de buurt, om concurrenten te verjagen. De larven overwinteren twee of drie
keer. Uitsluipen gebeurt van begin mei tot half augustus, met een piek van half
juni tot eind juli.
(Info: libellennet.nl/ en soortenbank.nl/)
Foto + tekst: Luit Staghouwer
15 opmerkingen:
De oogjes van de libelle kun je mooi onderscheiden, maar de kleuren van de foto zijn wat aan de bleke kant. Wanneer komen die kleurige vlinders nou of hebben we die hier niet in de wijk ?
Mooie foto weer, Luit.
vraagje,
waarom hebben libelle's 2 paar vleugels?
vraagje 2,
kunnen ze steken?
ik vraag het jou liever dan dat ik ga zoeken/surfen.
bvd, gr, Therèse
Ik neem aan Therèse dat het diertje 2 paar vleugels heeft voor stabiliteit tijdens het vliegen ? Natuurlijk ben ik geen bioloog, maar misschien kan Luit ons uit de droom helpen ? Heb nog nooit gehoord dat een libelle steekt.
liefs van Gretha
ja mijn beste Gretha, dat zou natuurlijk kunnen.
voor stabiliteit.
ik hoorde ooit eens iemand iets zeggen over het kunnen steken.
vanaf die tijd maak ik liever een boogje om een libelle.
gr. Therèse
Beste Therèse en Gretha,
Ook ik ben gen bioloog. Ik ben een hobbyfotograaf met een voorkeur voor macrofoto’s van insecten. Ik vind insecten bijzonder interessant en ze zijn vaak mooi van kleur en/of vorm. Het is vaak lastig om ze te fotograferen, maar dat is ook het leuke van deze vorm van fotografie. De vraag waarom libellen twee paar vleugels hebben, kan ik niet beantwoorden. Alle insecten hebben in beginsel vier vleugels, maar deze zijn bij sommige groepen niet altijd even goed te zien. Bij de vliegen worden de tot “halters” omgevormde achtervleugels als een gyroscoop gebruikt, hierdoor wordt de vlucht gestabiliseerd. Bij andere groepen, zoals de vlinders en libellen zijn de vier relatief grote vleugels vaak goed zichtbaar. Maar bij veel andere insecten (bijvoorbeeld honingbijen) zijn de voor- en achtervleugels d.m.v. een soort haakjes met elkaar verbonden.
Libellen hebben geen angel en kunnen dus niet steken.
Groetjes Luit
Dank voor je toelichting en extra info, Luit. Ondanks dat je aangeeft geen bioloog te zijn, blíjf ons aub verrassen met je mooie macrofoto's van bio-onderwerpen in Beijum.
liefs van Gretha
Ik sluit me graag aan bij Gretha haar/zijn woorden :-).
gr. THERÈSE
Wij hebben niet de indruk dat Gretha transsexueel is, maar vermoeden wel dat Therèse een oogje op haar heeft.
MvG., Tilly en Jasper
Leuk, dat jullie hier nu echt als duo zijnde zijn :-).
Kunnen jullie met een gerust hart jullie cq wij zeggen cq schrijven.
gr. Therèse
Wat een orakeltaal staat hier af en toe. Wij worden er helemaal geen wijs uit soms.
MvG., Tilly en Jasper
Verbeeld ik het me nou of herken ik in Tilly en Jasper ons aller Gretha?
Ver ernaast zitten doe ik niet, denk ik.
gr, Therèse
Ik ken geen Tilly en/of Jasper. Was Therèse al niet eerder bang dat ze door een duo werd achtervolgd ? O wee het complotdenken heeft zich verplaatst van wereldschaal naar wijkniveau. Zou Willem op vakantie zijn of verschijnt hij af en toe anoniem tegenwoordig ?
liefs van Gretha
Laat mij dat nu ook geacht hebben, mijn waarde Gretha.
Nee, niet of Willem een a(s)no is geworden maar dat hij wellicht met vakantie is.
Goh, wat kan je een mens dán opeens missen, hè?
En nee, niet als kiespijn, maar gewoon van mens naar mens.
Ik meen aan de gedragingen van W en A, alias T en J, subtiele veranderingen te bespeuren.
De tijd zal het leren....
zwaai zwaai, Therèse
Ha ha haaa je gaat nou toch niet zo'n Lettersoepmedium als Char worden, Therèse ? "Is there a W in the name? or an A ??"
Zullen we Burgernet bellen om uit te zoeken waar Willem is ? :-) :-) Voor 112 is het misschien nog wat te vroeg.
liefs van Gretha
Ik weet ondertussen waarmee Willem druk doende is/was, Gretha.
Nee, ik ga dat hier niet zeggen, sorry.
Ik ben (voor 99%) een integer mens en wil dat ook graag blijven.
Vroeger of iets later zal hij het zelf zeggen, hem (niet persoonlijk) kennende.
gr. Therèse :-)
Een reactie posten