VROEGER HAD JE OOK DRUKKE KIDS (maar geen adhd)

Deze teksten kwam ik onlangs tegen op een basisschool in Beijum. Zie foto rechts.In een poging om kinderen de broodnodige normen en waarden bij te brengen hangen dit soort opvoedkundige spreuken er in de gang en in de hal. Ondergetekende is zelf opgegroeid met de Tien Geboden en met teksten als 'wat ge niet wilt wat u geschiedt, doe dat ook een ander niet'. Of al die regeltjes hebben geholpen betwijfel ik. Maar goed.

Tegenwoordig krijgen drukke kinderen vaak het etiketje ADHD opgeplakt. Een Ritalinpilletje er in en ze worden weer rustig. Maar waren er vroeger geen drukke kinderen? Daarvoor ben ik maar eens in het Nederlandsch Gezinsboek uit 1947 gedoken. Eerst een paar citaten uit het voorwoord: Vele duizenden jonggehuwden hebben in het boek reeds een uitmuntenden wegwijzer gevonden voor problemen, die zich in een jong huishouden kunnen voordoen. Moge het zoover komen, dat in geen enkel Nederlandsch gezin het gezinsboek ontbreekt. Het is onze hartelijke wensch, dat het Gezinsboek velen moge steunen en voor velen zou mogen bijdragen, tot verhooging van het huwelijksgeluk.

Maar dan over drukke kinderen en hoe daarmee om te gaan: Wanneer er evenwel gekastijd moet worden, geschiede dit niet door een draai om de ooren, maar geschiede dat op de plek waar de rug ophoudt een fatsoenlijke naam te dragen.
Beweeglijke, drukke kinderen weet men soms niet te beheerschen. En dan is een donkere kast of een donkere kelder zulk een prachtig dreigement. Eindelijk moet dit dreigement ook wel eens worden uitgevoerd en wordt het kind werkelijk een tijd opgesloten. Meermalen gebeurt het dan, dat een kind in zulk een donkere ruimte gaat schreeuwen. Van buiten klinkt dan de dreigende stem van vader:"zoo lang jij zoo schreeuwt kom je er zeker niet uit". Het kind schreeuwt nog harder. Vaders dreigement wordt nog grooter. Eindelijk begint het kind zenuwachtig te krijschen en dan wordt het opeens stil. Bij deze strafmethode loopt men gevaar onnoemelijke schade te doen aan het zenuwgestel en aan de gemoedsrust van het kind. Gevolg van zulk een straf kan dan ook zijn, dat het kind levenslang iets als een deuk in zijn persoonlijkheid omdraagt. Dikwerf wordt het zoo hard gevonden om een kind te straffen. En toch is straffen op zijn tijd uiting van de grootste liefde jegens het kind. Hoeveel gezinnen zijn er waar men de kinderen misschien niet laat snoepen, maar ze wel rustig laat kiezen wat ze op hun brood willen hebben? Jantje kiest ham, kleine Piet hagelslag, zusje verkiest hagelslag: goede Hollandsche kaas vinden zij geen van allen natuurlijk het aankijken waard. Op een volgende boterham wordt weer wat anders even lekker gekozen en het kind leert de houding, dat eten snoepen is. Als regel moet evenwel zoo zijn, dat jonge kinderen het een uitzondering vinden wanneer een boterham gemeubileerd is.

Etc. etc. Ik sluit niet uit dat ik vaker uit het Gezinsboek uit 1947 ga citeren. Het komt allemaal wat tragisch/komisch over hoe 75 jaar geleden tegen kinderen opvoeden werd aangekeken. Maar hoe gaan we tegenwoordig om met drukke kinderen? En hoe zal daar over vijfenzestig jaar weer tegen aan worden gekeken? In 2010 ging je met je drukke kind naar een psychiater of deskundige. Die gaf je dan het stempel adhd en hij schreef de kinderen Ritalin voor. Waren ze helemaal gek geworden in 2010/2011?