zondag 15 september 2013

FOTO'S UIT DE WIERSHOECK- EN SCHOOLTUIN (160)

Op De Wiershoeck en de Schoolwerktuin ben ik nog geen struikje heide tegengekomen, maar heidelibellen zie ik er regelmatig. Tot nu toe waren dat vooral steenrode heidelibellen, maar dit keer zag ik enkele zwarte exemplaren. De zwarte heidelibel is de kleinste echte libel van ons land. De orde der libellen bestaat uit twee onderorden: de juffers (gelijkvleugeligen) en de echte libellen (ongelijkvleugeligen). In tegenstelling de tot echte libellen hebben de vleugels van juffers alle vier dezelfde vorm.

Heidelibellen zijn kleine libellen (tot 4,5 cm lang). Hun achterlijf is knotsvormig. Ze komen vooral voor bij stilstaand water en vliegen van midden juni tot in oktober.

De zwarte heidelibel is 29-34 mm lang. Het mannetje is bijna helemaal zwart, de vrouwtjes zijn zwart met geel gekleurd. Op de zijkant van het borststuk is een bonte zwart-gele tekening aanwezig, de andere heidelibellen hebben dit niet. De hoeveelheid zwart op het lichaam is afhankelijk van geslacht en leeftijd. Mannetje: uitgekleurde mannetjes krijgen een uitgebreid zwart gekleurd achterlijf, waarin meestal nog enige gele vlekken te zien zijn. Oude mannetjes worden nog donkerder: bijna geheel zwart. Jonge mannetjes lijken op vrouwtjes. Vrouwtje: minder uitgebreid zwart dan mannetjes. Met name de bovenzijde van het achterlijf blijft grotendeels geel.

De zwarte heidelibel komt zeer algemeen voor, het meest bij vennen en hoogveen. Soms ook bij laagveen, (duin)plassen of sloten. Deze libel vliegt van eind mei tot en met eind oktober, met een vliegpiek van de tweede helft van juli tot en met de eerste helft van september. Net als bij andere heidelibellen zijn jonge zwarte heidelibellen in de wijde omgeving van het voortplantingswater te vinden in ruige vegetaties op beschutte plaatsen, waar ze jagen en geslachtsrijp worden. Geslachtsrijpe mannetjes zitten op stengels langs de waterkant, maar hebben geen vaste zitplaats. Ze vliegen regelmatig kleine stukjes en zoeken daarbij naar vrouwtjes om mee te paren. Ze gedragen zich niet territoriaal, maar mannetjes die dichtbij komen worden vaak wel weggejaagd.
De zwarte heidelibel zoekt zuur water op waar de eieren in de oevervegetatie worden gelegd. De zwarte heidelibel overwintert als ei. De larven verschijnen in het voorjaar en ontwikkelen zich snel; in de zomer van hetzelfde jaar sluipen de imago’s uit. Uitsluipen gebeurt vanaf eind mei tot in september, maar vooral in juli en augustus.

Bron: libellennet.nl

Foto + tekst: Luit Staghouwer

Geen opmerkingen: