zondag 8 november 2009

FOTO'S UIT DE SCHOOL-EN WIERSHOECKTUIN (12)

Wantsen (Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie)

Wantsen vormen een onderorde van insecten behorende tot de orde Hemiptera waartoe ook de cicaden en de plantenluizen behoren. Deze indeling is niet geheel onomstreden omdat de cicaden waarschijnlijk van de wantsen afstammen en dus niet als groep naast de wantsen kan worden gezien..
Wantsen zijn klein en sprieterig en weinig aaibaar, sommige soorten als de bedwants staan bekend als plaaginsecten die ook binnenshuis voorkomen. Een aantal soorten veroorzaakt ook schade aan gewassen in de landbouw, maar hebben meestal niet zo'n verwoestende uitwerking als andere insecten zoals plantenluizen en sprinkhanen. Net zoals sprinkhanen kunnen veel wantsen geluiden produceren met diverse aanpassingen op het lichaam die per groep verschillen. Soms kunnen ook de wijfjes en de larven geluiden maken, die lijken op een zoem-geluid. Wantsen kunnen ook geluiden waarnemen, met name door gehoorharen die trillingen waarnemen.
Algemeen
Wantsen komen wereldwijd voor op het land en in zoet en brakwater, niet in poolgebieden en in zee. Alle wantsen hebben een zuigsnuit en leven van uitzuigen: planten, zaden, andere insecten, of parasitair op andere dieren. Het komt soms voor dat plantetende soorten, althans de zwangere vrouwtjes, andere insecten grijpen om proteïnen te verkrijgen voor de ontwikkeling voor de eitjes. De meeste soorten wantsen leven van plantensappen, maar een aantal soorten jaagt actief op prooien, zoals veel in of op het water levende soorten. Veel wantsen zijn zeer goed gecamoufleerd en hoewel er tienduizenden soorten zijn waarvan er 617 (inventarisatie 2005) in Nederland voorkomen hebben vrij veel mensen er nog nooit een gezien. Wantsen hebben zich aangepast aan allerlei biotopen op het land, sommige hebben zich geëvolueerd voor een leven onder water, maar er zijn ook soorten die de oppervlaktespanning kunnen manipuleren en óp het water leven, soms zowel zoet water als brakwater.

Tot nog niet zo lang geleden had ik ook nog nooit (bewust) een wants gezien, maar daar is het afgelopen jaar drastisch verandering in gekomen. Als je een beetje goed oplet dan zie je ze bijna overal. Ze zijn er in verschillende formaten,
van heel klein tot ongeveer anderhalve centimeter groot. Ze zijn er ook in allerlei kleuren, met of zonder een mooie tekening. Het zijn over het algemeen nogal voorzichtige beestjes. Bij onraad lopen ze vrij snel weg of kruipen naar de onderkant van een blad. Ook laten ze zich vaak gewoon vallen. Ze kunnen ook vliegen, maar het lijkt wel of ze dat niet graag doen. Wantsen hebben (overigens net als kevers) zowel verharde vleugels als vlies-achtige vleugels, de eerste dienen ter bescherming en de zeer dunne en vaak doorzichtige vliesvleugels zijn de vleugels waarmee gevlogen wordt.
De wants op de foto maakte wel een paar keer een schijnbeweging, maar wegvliegen deed hij niet. Uiteindelijk heb ik de wants maar weer teruggezet waar ik hem had gevonden: tussen de rozenbottels.

Foto+tekst: Luit Staghouwer

1 opmerking:

Unknown zei

Dag Luit, dank je voor je mooie stukjes!