Rosse metselbij (Osmia rufa / Osmia bicornis)
Al in de eerste helft van april zag ik mannetjes van de rosse metselbij druk af en aanvliegen bij de kunstmatige nestgelegenheden. Ongetwijfeld wachtten ze op de nog te verschijnen vrouwtjes. Zowel mannetjes als vrouwtjes hebben als imago (volwassen insect) overwinterd in de broedcel waar hun bestaan als eitje is begonnen. Later kwam uit dat eitje een larve en midden in de afgelopen zomer vond de verpopping plaats. De volwassen bij bleef in de beschermende cocon om te overwinteren.
Maar in het voorjaar is het tijd om aan de volgende generatie te werken. Daarvoor hebben ze slechts een paar maanden de tijd want de rosse metselbij vliegt in de maanden april t/m juni. De rosse metselbij is in Nederland de meest voorkomende soort uit het geslacht van de metselbijen. De bij nestelt graag in groepen, maar ieder vrouwtje zorgt voor haar eigen nest.
Na de bevruchting gaan de vrouwtjes op zoek naar stuifmeel als eiwitbron voor hun larven. Ze verzamelen en transporteren dit stuifmeel in hun buikschuier. Dit zijn rijen lange haren op de buikzijde van het achterlijf. Ook verzamelen de bijen wat nectar in hun krop. Tijdens het verzamelen van stuifmeel, brengen ze stuifmeelkorrels van de meeldraden van de ene bloem naar de stamper van een andere zodat er bestuiving kan plaatsvinden. Zodra de bij voldoende stuifmeel en nectar heeft verzameld, vliegt ze terug naar haar nest en deponeert ze het stuifmeel in het nest.
Ze bevochtigt het stuifmeel licht met nectar. Als ze dit enkele keren heeft gedaan en de voorraad stuifmeel groot genoeg is, legt ze een eitje op het stuifmeel en metselt ze een muurtje van modder om het geheel te beschermen. Dit herhaalt zich zolang de lengte van de nestgang, het vliegweer en haar leeftijd dit toelaten. Metselbijen leggen in de regel in de achterste groep broedcellen bevruchte eitjes waaruit vrouwtjes worden “geboren” en in de later aangelegde (de voorste) kamers leggen ze onbevruchte eitjes en daaruit groeien zonen. Daardoor komen het volgende jaar eerst de mannetjes tevoorschijn, de vrouwtjes volgen een aantal dagen later. De oude bijen zijn dan al lang dood, ze hebben de vorige zomer niet eens overleefd. Ook de nieuwe generatie rosse metselbijen heeft na het verlaten van de broedcel nog slechts een paar maanden te leven.
Doordat de rosse metselbijen van eind april tot begin juni vliegen leveren ze een belangrijke bijdrage aan de bestuiving van o.a. fruitbomen en struiken.
Zowel mannetje als vrouwtje rosse metselbij is 8-12 mm lang. De mannetjes (foto) hebben een wit behaard aangezicht en een grauwbruine beharing op het borststuk en een oranjebruine beharing op het eerste deel van het achterlijf, terwijl de haren op het laatste stuk zwart zijn. Het vrouwtje heeft eenzelfde kleur beharing, maar de haren op de kop zijn allemaal zwart. Bovendien staan aan de voorkant 2 korte, zwarte horentjes. Aan de onderkant van haar achterlijf zitten oranjegele verzamelharen, waarmee het stuifmeel vervoerd wordt.
(Info: Wikipedia, wildebijen.nl, debijen.nl en soortenbank.nl)
Foto + tekst: Luit Staghouwer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten