SOMMIGE MENSEN ZIJN GEWOON ZO GEK ALS 'N CENT

Na het terugkomen van de vakantie trof ik deze stiekem genomen foto op de memorycard van mevrouw Beijumnieuws d'r camera aan. U ziet uw blogger een katern van Dagblad van het Noorden lezen. Locatie, een kilometer of honderd onder Praag. Nee, ik had tijdens de vakantie geen zin in digitaal nieuws. Gewoon met een pilsje in de hand het boek van Wil Schackman lezen, de Bedelaarskolononie, en nog niet gelezen katernen van de genoemde noordelijke krant en de Volkskrant.

Het DvhN zit in een spagaat, dat moge bekend worden geacht. Kwetsbaar en een beetje ziek tussen papier en -nog- gratis www in. Maar kijk, ze hebben een zomersuccesje. Ondergetekende heeft de gratis App ook gedownload op z'n smartphone. Prachtig. Maar, en ieder z'n meug, niet op z'n buitenlandse vakantiebestemming gebruikt (kon ook niet, er is bewust gekozen voor een wifi-vrije plek om af te kicken van het verslavende digitale infuus). Hoezo als nieuwtjesbrenger van Beijum dagelijks nieuws bekijken op een DvhN-app terwijl je in het buitenland zit. Last van gekte ofzo? Hmmm, misschien wel een beetje. Maar, oei, help, stigmatiseer me alsjeblieft niet!

Het brengt me bij het krantenartikel dat in de Nieuwsbrenger van het Noorden van zaterdag 13 augustus stond (moet juli zijn, zie reacties). Zie foto. Het artikel heet 'Een beetje vreemd maar niet eng' en het gaat over dat SIRE de strijd aanbindt tegen 'stigmatiseren en het taboe op psychische aandoeningen.' "De boodschap is: maak het- de gekte; JF- bespreekbaar." De Stichting SSTS (Samen Sterk tegen Stigma) wil een lans breken voor acceptatie van psychiatrische patiënten. Uit het artikel, waarin verschillende mensen met psychiatrische problematiek aan het woord komen: Daarom is het zo belangrijk dat de persoon in kwestie aan anderen vertelt hoe de aandoening zich uit bij hem of haar. Je kunt dan rekening met elkaar houden. Als het onbesproken blijft, kunnen het regelmatige verzuim of het vergeten van afspraken irritaties opleveren: een goede voedingsbodem voor stigmatisering. Goede adviezen aan omstanders zijn: toon begrip voor de persoon met de aandoening. Blijf de ander serieus nemen, wees geduldig, blijf in gesprek. Psychiatrische ziekten worden minder geaccepteerd dan lichamelijke.

Vooropgesteld, de bedoeling is goed. Je zult maar een geliefde, zoon, dochter, vriend, vriendin hebben die met de nek wordt aangekeken omdat hij of zij geestelijk ziek is. Dat wil je niet. Hoe pijnlijk.
Maar aan de andere kant, draven de Stichting Samen Sterk tegen Stigma, in 2011 opgericht door GGZ Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en het Fonds Psychische Gezondheid en Zorgverzekering Nederland niet een beetje heel erg door? Oftewel, zijn ze een beetje gek geworden? Mag je iemand tegenwoordig ook nog gewoon gestoord noemen? Tegen iemand zeggen dat hij niet spoort of ze niet allemaal op een rijtje heeft?

Geesteszieken zijn misschien wel de meest authentieke mensen die er bestaan. Ondergetekende heeft een zwak voor deze 'doelgroep.' Verdedigingslinies werken niet meer, het laagje 'sociale beschaving' is weg, net doen alsof, een schijnhouding aannemen, nee dit soort 'poses' functioneren niet meer.  De kwetsbare en zieke medemens is meestal puur (Er zijn uitzonderingen, ik heb het niet over criminele/misdadige zieken en psychopaten).
Ze zijn, gegeneraliseerd, niet alleen puur en authentiek, de meesten hebben, is m'n ervaring, een vrij goed ontwikkeld gevoel voor echtheid, eerlijk en oprechtheid. Politiek correcte gedragingen als 'toon begrip' of 'blijf de ander serieus nemen, wees geduldig en blijf in gesprek' snijden m.i. geen hout. In feite getuigen dit soort schijn (nep)houdingen van 'gezonde' mensen richting psychiatrisch gestoorden van weinig respect. Negatief gesteld: het zijn spelletjes. Fake, doen alsof. Het gekke en misschien wel het paradoxale van gekte is dat 'gestoorden' in de regel echter en authentieker zijn dan 'gezonde' mensen. Wie is er nou eigenlijk gek?

De schreeuwende bedelaar in de straat, de psychotische zwerver die uit vuilnisbakken eet, de borderliner die je met onvoorspelbaar en bizar gedrag tot wanhoop kan brengen. Toon begrip, wees geduldig en blijf in gesprek? Mijn God, wat een kul. Het doet in de verte wat denken aan missionarissen die 'zwartjes' in arme landen wilden 'helpen' en bekeren(pardon voor het taalgebruik, maar zo leerde ik dat als kind). Wij weten wat goed voor je is. Of aan buitenlanders en asielzoekers die als zielenpoten worden neergezet. Ach, ach, knuffel, knuffel. Onwaardig.
Behoren psychiatrische patiënten soms tot een beschermde diersoort?

Ondergetekende is twee weken terug in Nederland. De stigma's vliegen hem om de oren. Niet alleen de gangbare (maffe Friezen, domme Belgen, vieze pedo's en gore asociale graaiers, etc.). Een 'voetbalanalist' die verkondigde dat homo's niet geschikt zijn om te voetballen maar allemaal de kapsalon in gaan. De landelijke (intolerante, geef mensen toch recht op vrijheid van meningsuiting) homoclub die hem vervolgens weer voor homofoob uit maakt. Om over een krankzinnige idioot van een fascistoïde Poetin, een zogenaamde 'wereldleider' maar te zwijgen. Hoe praat Wilders over Marokkanen? Voorbeelden te over.

En dan nu de hamvraag: waarom moeten psychiatrische gestoorden zo nodig gediscrimineerd worden als het op stigmatiseren aankomt? Hebben ze misschien ook het recht om volwaardig bejegend te worden? Je hebt er echt gekken bij hoor. Op z'n Grunnings gezegd: hoalfmoal'n. Hoalve zool'n. Als je écht geestezieke mensen écht wil bereiken, wees dan zelf ook écht. En niet zo namaak-SIRE-achtig....

Vervelende kinderen mag je 'achter het behang plakken.' Maar psychiatrische patiënten, iemand die stemmen hoort of een burn out heeft, moet je met fluwelen handschoenen benaderen. 'Met ze in gesprek gaan, ze serieus nemen en geduldig zijn.'  Gatverdamme (pardon, gelovige lezers). Hoe minderwaardig en fake.

Natuurlijk is iemand met twee gebroken benen en armen veiliger in contact- en dus acceptabeler- dan een onberekenbare en onvoorspelbare psychoot. Toch vanzelfsprekend dat geestelijke zieken 'enger' zijn dan lichamelijke zieken? Dat is toch niet zo gek?

Er valt nog veel te leren als het op emancipatie van gekken aankomt. Meestal houden ze 'de gezonde burger' een spiegel voor. De uitdaging bestaat eruit om eerlijk in die spiegel te kijken. Wat schort er bij jezelf aan? Wat herken je in die ander?

Een beetje gek om tijdens de vakantie in het buitenland een dergelijk stuk in het Dagblad van het Noorden te gaan lezen en er bij thuiskomst een lel van een bericht aan te wijden. Waar een mens, in dit geval een blogger op vakantie, zich al niet druk om kan maken. Spoort dat wel helemaal? Toe maar, geachte lezers. Tot de veelgeprezen 'vrijheid van meningsuiting' hoort wat mij betreft ook de vrijheid tot stigmatiseren ( Maar een opwaardering van 'spreken is zilver, zwijgen is goud' zou denk ik niet verkeerd zijn).

(Afbeeldingen komen van deze site). Van dezelfde site:
Heel veel mensen krijgen in hun leven te maken met een psychische ziekte: sommigen worden zelf het slachtoffer, maar vaker doordat ze iemand in hun omgeving kennen die hier aan lijdt. Mensen met een psychische worden vaak sociaal uitgesloten door hun omgeving en onbedoeld gestigmatiseerd, omdat hun omgeving niet goed weet hoe hiermee om te gaan. Om deze problematiek aan te pakken, komt JWT Amsterdam met De hulplijn voor mensen zónder psychische ziekte.