zondag 18 september 2011

FOTO'S UIT DE WIERSHOECK- EN SCHOOLTUIN (96)

Op de Schoolwerktuin vond ik op het blad van een knolselderij deze pop van een vlinder. De poppen van de meeste dagvlinders zijn zogenaamde “hangende poppen”, ze zijn opgehangen aan het staarteinde dus met de kop naar beneden. De rupsen van veel nachtvlinders kruipen in de grond om te verpoppen. Maar de poppen van “witjes” (niet alleen koolwitjes) zijn “gordelpoppen”, de pop is halverwege het “lichaam” met een spinseldraad aan de ondergrond (blad, stam, muur) vastgemaakt. Volgens opgave van de Vlinderstichting is de pop op de foto een pop van het Groot koolwitje.

Niet alleen vlinders verpoppen, ook bijen, wespen, vliegen, mieren, kevers, vlooien en nog een paar andere insecten ondergaan een volledige gedaanteverwisseling (metamorfose). Uit de door het vrouwtje gelegde eitjes komen geen kleine vlinders, wespen, bijen enz., maar larven die totaal niet lijken op het volwassen insect. Wanneer de larve (rups, emelt, made) volgroeid is, is het tijd om te verpoppen.
In de pop wordt het lichaam van de larve volledig afgebroken, het wordt eerst een geleiachtige substantie en daaruit vormt zich het volwassen lichaam van het insect. De verpopping duurt enkele dagen tot meerdere maanden, afhankelijk van de soort en het tijdstip. Verschillende vlinders overwinteren als pop.

Het Groot koolwitje vliegt meestal in twee generaties per jaar. De eerste van begin mei tot eind juni en de tweede van half juli tot half september. Soms is er een derde generatie. De poppen van de tweede of derde generatie overwinteren.

De pop die ik fotografeerde was echter leeg. Aan de linkerkant zat een gat waardoor de “bewoner” van de pop naar buiten is gekropen, maar dat was geen vlinder. De pop was geparasiteerd, zeer waarschijnlijk door een sluipwesp. Vaak worden rupsen van het Groot koolwitje door een sluipwesp geparasiteerd. De wesp zet haar eitjes af in de rups. Wanneer de larven van de sluipwesp uit het ei komen, hoeven ze niet onmiddellijk op zoek naar voedsel. De larven eten de rups van binnenuit op. Dit wrede lot trof ook deze pop.

Foto + tekst: Luit Staghouwer

Geen opmerkingen: